اطلاعات عمومی در مورد روغن
آخرین بروز رسانی: 27 می 2023
بدون دیدگاه
اطلاعات عمومی در مورد روغن
از ديرباز نقش و اهميت روانکارها در تسهيل حرکت و حفظ قطعات متحرک به خوبي شناخته شده است. در سالهاي قبل از اکتشاف نفت، از انواع چربيهای گياهی و حيوانی بعنوان روانکننده استفاده ميشد و پس از آن، استفاده از مشتقات مختلف نفت، بعنوان مواد روانکار در سطح گستردهاي از صنعت متداول گرديد. استفاده از روانکارهای قديمی، بدليل معايب فراوان، بتدريج به فراموشي سپرده شد. امروزه در دنيا هزاران محصول روانکار، با کيفيتهای متنوع، توسط شرکتهای مختلف، توليد و در اختيار کاربران قرار داده ميشود.
روانکاري
روانکاري علم تسهيل حرکت نسبي سطوح درحال تماس ميباشد. روانکار مادهاي است که برای کاهش اصطکاک و سائيدگي، بين سطوحی که نسبت به هم داراي حرکت هستند قرار ميگيرد
مهمترين وظايف روغنهاي روانکار عبارتست از:
- روانکاري
- انتقال حرارت
- آببندی
- حفاظت سطوح
- ضربهگيري
- انتقال آلايندهها
- انتقال نيرو و تأمين فشار
ترکيبات روغنهای مصرفي معمولا از دو قسمت اصلي روغن پايه و مواد افزودني تشکيل شدهاند. از آنجائيکه روغن پايه تمامي خواص لازم براي تأمين شرايط مناسب روانکاري را ندارد، در کاربردهاي مختلف، مواد افزودني مناسب به روغن پايه اضافه ميشود.
انواع روغنهای روانکار
الف- روغنهای معدنی: اين روغن ها از پالايش نفت خام و انجام مراحل مختلف تفکيک در برج تقطير و افزودن مواد افزودنی بدست میآيد و قيمت تمام شده آنها نسبتاً پائين بوده و در طيف وسيعی توليد و مصرف میشوند.
ب- روغنهای سنتتيک: اين روغن ها از ترکيبات مختلف محصولات پتروشيمی و انجام فعل و انفعالات دقيق و کنترل شده بدست میآيند و از کارائی و قيمت تمام شده نسبی بالاتری برخوردار میگردند.
مواد افزودني مهم روغن عبارتند از:
- بالا برنده شاخص گرانروي
- مواد ضد اکسيداسيون
- مواد ضد کف
- مواد ضد سايش
- مواد ضدخوردگي و ضدزنگ
- ترکيبات مقاومکننده در برابر فشار
- پاککنندهها و معلقکنندهها
- مواد پايين آورنده نقطه ريزش
تعاريف و اصطلاحات
گرانروي (ويسکوزيته (Viscosity: مقاومت سيال در مقابل جاري شدن و مهمترين ويژگي روغن ميباشد.
شاخص گرانروي (Viscosity Index , VI): تاثير تغييرات دما بر گرانروي(ويسکوزيته) روغن را نشان ميدهد.
نقطه اشتعال (Flash Point): پايينترين دمايي که در آن روغن به اندازه کافي به بخار تبديل شده بطوريکه با نزديک شدن شعله آتش در يک لحظه مشتعل و سپس خاموش شود.
نقطه ريزش (Pour Point): پايينترين درجه حرارتي است که در آن روغن سرد شده و در آن جريان مييابد.
عدد قليايی (TBN): يکي از مهمترين خواص شیمیایی روغن موتور که اسيدهاي حاصله از احتراق داخل موتور را خنثي ميکند.
طبقه بندي روغنهاي موتور بر اساس گرانروي (SAE)
روغنهاي موتور از لحاظ گرانروي به دو دسته کلي تقسیم می گردند
تک درجهاي (Mono Grade)، مانند روغنهاي 10, 20, 30, 40, 50
چند درجهاي (چهار فصل Multi Grade ,)، مانند روغنهاي 10W30, 15W40, 20W50 تقسيم ميشوند.
روغنهاي چند درجهاي به روغنهايي گفته ميشود که به دليل دارا بودن افزودني بهبود دهنده شاخص گرانروي، قابليت تنظيم اتوماتيک گرانروي را در دماهاي مختلف دارد. حرفW (Winter) نشان دهنده اين است که روغن در دماي پايين با اين گرانروي و در دماي بالا با درجاتي که فاقد حرف W هستند خود را تنظيم ميکند.
طبقهبندي روغنهاي موتور بر اساس سطوح کيفيت ( , API American Petroleum Institute)
روغنهاي موتور بنزيني با حرف S (Service Station)
روغنهاي موتور ديزل با حرف C (Commercial) مشخص ميشوند.
سطح کيفيت هر يک از اين روغنها بوسيله حروف الفباي لاتين بعد از حرف C يا S تعيين ميشوند.
| کیفیت بالاتر | ⇒ | SM | SL | SJ | SH | SG | SF | SE | SD | SC | SB | SA |
| ⇒ | CI-4 | CH-4 | CG-4 | CF-2 | CF | CF-4 | CDII | CE | CD | CC | CB | CA |
چنانچه روغنهای روانکار بطور صحيح انتخاب و مصرف شوند نتايج سودمندی حاصل ميگردد که مهمترين آنها عبارتند از:
- کاهش سايش
- کنترل دمای قطعات
- افزايش عمر ماشين
- افزايش راندمان
- کاهش نيروی انسانی تعميرات و هزينه تعويض قطعات
- کاهش هزينههای مصروفه جهت تامين توان مورد نياز
[/av_textblock]
بدون دیدگاه
اشتراک گذاری
اولین دیدگاه را ثبت کنید